قرارداد حقوقی یکی از مهم‌ترین بخش‌های استخدامی در هر شرکت و مجموعه‌ای است که هم برای کارمند و هم برای کارفرما از اهمیت خاصی برخوردار است. در این مقاله قصد داریم در ارتباط با قراردادهای حقوقی در پروژه‌ها صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
تعریف شما از قرارداد کاری چیست؟
کم و بیش در اطرافیان و دوستان دیده‌ایم افرادی که برای اشخاصی مدتی کار می‌کردند اما بنا به دلایلی که به مشکل برخورد کردند حق و حقوقی از کارمند و یا کارفرما نادیده گرفته شد. به منظور اینکه یک دیدگاه درستی از قرارداد کاری داشته باشیم با هم ماده‌ی هفتم قانون کار را برسی می‌کنیم. «قرارداد کار عبارت است از قراردادی کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق العمل، کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کارفرما انجام می‌دهد.» با توجه به این تعریف همان طور که مستحضراید این نوع پیمان‌نامه باید ویژگی‌هایی داشته باشد.
1. باید معین باشد
از جمله عقودی است که در قانون نام دارند و مقررات به خصوصی در مورد آن‌ها تعیین شده. چرا که در جامعه بسیار پرکاربرد هستند و برای اجرای آن‌ها بدون بی‌نظمی لازم است قواعدی توسط قانون‌گذار ارائه گردد. مثال: عقد هبه، وکالت، کفالت، عاریه و… که شرایط هر کدام در قانون به وضوح اشاره شده. در نتیجه در دسته‌ی پیمان‌نامه‌های معین قرار می‌گیرند.
2. رضایی است
بدین منظور که برای انعقاد این پیمان‌نامه نیاز به هیچ‌گونه تشریفاتی نیست و مطابق صلاح دید طرفین می‌تواند به صورت کتبی یا شفاهی منعقد گردد. در این نوع میثاق‌نامه رضایت طرفین کافی است و نیاز به هیچ گونه سند رسمی‌ای نمی‌باشد.
3. معوض است
در این روند طرفین باید سود ببرند. کارمند یا کارگر در قبال خدمتی که ارائه می‌دهد مزد دریافت می‌کند و کارفرما از وظایف انجام شده‌ی او می‌تواند در حوزه‌ی فعالیت خود پیشرفت کند. در مقابل آن عقد مجانی داریم که شخص بدون دریافت حقوق و پاداشی خدمتی را ارائه می‌دهد.
4. یک قانون آمره می‌باشد
بدین منظور که در این نوع پیمان‌نامه به هیچ عنوان نباید برای کارمند یا کارگر حق و حقوقی کمتر از میزان قانون کار در نظر گرفت. مگر در مواردی که قانون اجازه داده است.
چرا باید قرارداد دقیقی بین کارمند و کارفرما منعقد گردد؟
انعقاد یک پیمان‌نامه‌ای بین کارمند و کارفرما می‌تواند از بروزمسائلی پیشگیری کند:
جلوگیری از هر گونه دعوا و مجادله
یکی از بهترین مزیت‌های این نوع پیمان‌نامه پیشگیری از بروز هر گونه دعوا و مشاجره است. برای اینکه کار به شکایت و دادگاه نکشد اگر کارفرما هستید توصیه می‌کنم تمام وظایف و حقوق کارمند و شخص خودتان به عنوان کارفرما ارائه دهید و ضمانت اجرایی موثر و شدید برای تخلف مقرر کنید. هر دو امضا کنید. در این صورت هر یک از طرفین در صورت پیدا کردن نقطه ضعف با مصالحه و سازش به همکاری ادامه می‌دهد.
پیشگیری از شکست در دعوا
اگر به هر دلیلی اختلافی بین شما و کارمندتان پیش بیاید و درگیر دادگاه و دادگستری شوید، جای نگرانی زیادی نیست شما یک پیمان‌نامه‌ای محکم در دست دارید که تمام قوانین و حقوق شما به وضوح بیان شده است. در نتیجه احتمال برد بالاتری خواهید داشت. به یاد داشته باشید قرارداد کاری مناسب بهترین وکیل شما است. بنابراین اگر طرف مقابل بهترین وکیل را داشته باشد باز هم قانون طرف قرارداد حقوقی شماست.
با یک پیمان‌نامه‌ای مناسب از طولانی شدن دعوا بپرهیزید.
زمانی که پیمان‌نامه‌ای در دست داشته باشید اگر بنا به دلیلی بین شما و کارمند بحثی پیش آمد می‌توانید با مراجعه به این قرارداد از ادامه دادن دعوا جلوگیری کنید.
از ارائه‌ی نظرهای مختلف قضایی جلوگیری کنید.
به یاد داشته باشید که نظر نهایی هر قاضی می‌تواند متفاوت باشد. حتی می‌تواند به نسبت وضعیت اقتصادی کارگر ارائه گردد. در این صورت اگر کارفرما قرارداد مشخصی در دست نداشته باشد به ضرر اوست.
از اتلاف هزینه‌های مالی جلوگیری کنید.
همین که در مرحله‌ی اول بدون کشیده شدن به دادگاه مسئله‌ی بین شما و کارمندتان قابل حل است از اتلاف هزینه و زمان بسیاری جلوگیری کرده‌اید. حتی اگر مسئله‌ی بسیار جدی بود که کار شما به آن مرحله رسید توصیه می‌کنم از نظر وکلا بهره ببرید. اما با وجود همان قرارداد محکم و قابل استناد می‌توانید با کمترین هزینه با استفاده از مشاوره‌های قضایی مسئله‌ی خود را در کمترین زمان و با کمترین بودجه حل کنید.
به چه مواردی در زمان تنظیم و امضای قرارداد باید توجه کرد؟
شما در تنظیم قرارداد باید نهایت دقت خود را بگذارید. تمامی جزئیات، مواد لازم و نکات حقوقی که در ادامه ارائه می‌دهم اشاره کنید. این کار از لحاظ حقوقی و مالی بسیار مهم است و حتی مسئولیت‌های قانونی بسیار خطیری برای شما به عنوان کارفرما دارد. اگر کارفرما از بیان جزئیات امتناع کند یا به درستی و وضوح قوانین کار را شرح ندهد، شرایط سوء استفاده برای طرف مقابل کاملا فراهم است و می‌تواند هزینه‌های گزافی تحمیل کند.
حتما قبل از امضا کامل برسی کنید.
قرارداد کاری باید کاملا واضح و روشن باشد. شما به عنوان کارمند قبل از امضا حتما باید کل قرارداد را مورد برسی قرار دهید. هر قسمتی برای شما مبهم بود بپرسید. ممکن است جملاتی در یک پیمان‌نامه وجود داشته باشد که برای درک آن برای قشر عادی ساده نباشد. بنابراین در کمال احترام از کارفرما بپرسید.
توجه کنید که موضوع قرارداد در کار باید کاملا مشخص باشد.
اگر بنا به دلایلی با کارفرما به مشکل حقوقی برخوردید، اولین سوالی که در دادگاه مطرح می‌گردد «موضوع قرارداد» می‌باشد. در این نوع پیمان‌نامه باید به صورت جامع اشاره شده باشد که دقیقا وظیفه‌ی شما در این مدت قرارداد چیست؟ یا اینکه به عنوان کارفرما باید چه خدماتی ارائه دهید.
در قرارداد نوع قرارداد و مدت زمان آن باید مشخص شده باشد.
از مهم‌ترین قسمت‌های یک قرارداد کاری مناسب نوع قرارداد کاری و مدت زمان آن می‌باشد. اگر نوع قرارداد دائمی است توجه کنید صرفا زمانی این پیمان‌نامه تمام می‌شود که کارمند مطابق قانون اخراج شود و یا اینکه به میل خود استعفا دهد. اگر هم قرارداد به صورت موقتی است حتما باید تاریخ و اتمام کار درج شده باشد.
توجه کنید که آیا بیمه برای شما در نظر گرفته شده است یا خیر.
خیلی از مشاغل در معرض خطر هستند بنابراین بعضی از کارفرماها با توجه به نوع زمینه‌ی فعالیت و مدت زمان فعالیت شخص باید بیمه را در نظر بگیرند. همچنین این مسئله می‌تواند در آینده در ارتباط با موضوع سابقه‌ی بیمه‌ی افراد اختلاف‌های حقوقی را به وجود آورد.
آیا میزان حقوق و جزئیات مربوط به آن در قرارداد در نظر گرفته شده است؟
به نظر من این قسمت از آخرین قسمت‌هایی است که باید به آن پرداخت و اگر اشاره‌ای نشده بود در کمال احترام بپرسید. بررسی کنید که حقوق شما به چه میزانی است که اگر موقعیت کاری بهتری از نظر میزان حقوق با همین میزان مهارت پیدا کردید دلیل این تفاوت اجرت را بپرسید. حقوق شما در چه تاریخی و به چه شکلی ارائه خواهد شد؟ پاداش برای شما در نظر گرفته شده است یا خیر؟ این موارد باید به صورت دقیق و جزئی در قرارداد نوشته شده باشند.
میزان مرخصی و تعطیلات تعیین گردد.
اگر کارفرما هستید حتما با افرادی سروکار داشتید که با کمترین میزان فعالیت انتظار مرخصی بلند مدت دارند. حتما ساعت شروع و پایان کار، مدت زمان مرخصی، فعالیت در روزهای تعطیل، در نظر گرفتن حقوق در زمان تعطیلات و… را در قرارداد تعیین کنید. در این صورت اگر مطابق قانون در مدت زمان معین حاضر نبود می‌توانید تذکر دهید و بعد تعهد و در نهایت از نیروی بهتری استفاده کنید.
آیا قرارداد قابل تمدید است؟
کارمندان زیادی هستند در قبال انجام وظایف و ارائه‌ی خدمات به نحو احسنت متعهد هستند. معمولا کارفرما هم تمایل دارند با آن‌ها ادامه دهند و پیمان‌نامه را تمدید کنند. من توصیه می‌کنم تمدید قرارداد را با توجه به شرایطی که مد نظر دارید در نظر بگیرید. چرا که کارمند با آرامش بیشتری و بدون دغدغه برای پیدا کردن کار جدید وظایف خود را به نحو احسنت ارائه خواهد داد. تمدید مجدد قرارداد می‌تواند به صورت شفاهی و یا کتبی باشد.
قوانین شرکت را در پیمان‌نامه درج کنید.
برای جلوگیری از بی‌نظمی هر موقعیت و مکانی قوانین خاص خود را دارد. حتما خط قرمزها را در قرارداد توضیح دهید تا با یکدیگر دچار اختلافات و درگیری‌های بیهوده نگردید.
توجه به مسائل مهم در تسویه حساب و اخراج
معمولا کارمندان در صورتی که قصد استعفا دارند باید از یک ماه قبل اعلام کنند. کارفرما هم حدودا دو ماه برای تسویه حساب فرصت دارد. بعضی از شرکت‌ها از این موضوع به نفع خودت استفاده می‌کنند. به این مدت زمان اضافه می‌کنند. این هم از جمله مواردی است که در زمان امضا باید توجه کنید.
دو نسخه از پیمان‌نامه تهیه کنید.
معمولا قراردادها باید حداقل در دو نسخه تهیه شوند. همه‌ی نسخه‌ها در کنار مواردی که پیوست شده‌اند به امضا و مهر طرفین برسند. یک نسخه باید نزد کارمند و یک نسخه نزد کارفرما باید بماند. اگر کارفرما قصد داشت هر دو نسخه را نگهداری کند ممکن است به ضرر کارمند تمام شود و اگر با این مسئله مواجه شدید به هیچ عنوان نباید قبول کنید. قرارداد کاری بین کارفرما و کارگر علاوه بر نکات مهمی که ذکر شد باید به موارد دیگری هم اشاره شود.
نوع کار یا حرفه‌ای که کارمند باید در آن زمینه فعالیت کند کاملا مشخص گردد.
نام طرفین (نام کارمند و کارفرما / کارگر و یا نام مدیر و داوطلب) – میزان حقوق پایه، پاداش و عیدی و سنوات – تعیین گردد که محل فعالیت کجاست – میزان ساعات کار، تعطیلات و مرخصی‌ها و اینکه با حقوق یا بدون حقوق است باید اشاره شود – تاریخ انعقاد و مدت قرارداد و مسائلی که به عنوان عرف و عادت شغل یا محل کار لازم است حتما مشخص شوند.
در پایان
در این مقاله سعی کردیم از بهترین نکات در ارتباط با عقد قرارداد ارائه دهیم. حتما به عنوان کارمند یا کارفرما با در نظر گرفتن این نکات همکاری عالی را تجربه خواهید کرد. با تیم قوی و حرفه‌ای کیوبش همراه باشید تا در ادامه با نکات حقوقی کاری بیشتری آشنا شوید.
مطالب مرتبط
